‘De leugen regeert’, zei Beatrix, toen nog koningin. Het was niet voor ieders oren bestemd. Maar de pers ving het op en verspreidde het. De leugen regeert toch vaak uitgerekend in de pers? In de kranten en bladen? Op de televisie en voor de radio? En ook in het politieke debat? In de reclame? In de borrelpraat op verjaardagen? Er wordt zelfs gezegd dat de leugen in het Witte Huis regeert.

De leugen wordt meestal door andere zaken op de troon gezet. Door machtslust, winstbejag, jaloezie. Om de schijn van vroomheid en rechtvaardigheid op te houden.

Het ergste is wel als de leugen regeert waar waarheid en recht horen te zegevieren: in de gerechtsgebouwen.

Ook Jezus stond eens voor zijn rechters: het ‘vrome’ Sanhedrin met de hogepriesters en de Schriftgeleerden. Ook daar regeerde de leugen. Het stond bij voorbaat vast dat hij ter dood veroordeeld moest worden. Er werden valse getuigen voor ingezet. ‘Die man heeft gezegd: ik kan de tempel van God afbreken en in drie dagen weer opbouwen.’ Ondanks aandringen reageerde Jezus niet op deze beschuldiging, maar bleef Hij zwijgen.

Waarom? Omdat dat vaak het beste is als je ten onrechte wordt beschuldigd. Ga niet op de uitdaging van je tegenstanders in. Ga niet in de verdediging. Sta er boven.

Maar bij Jezus zijn er toch bijzondere redenen, waarin Hij bleef zwijgen. Dat heeft te maken met de volgende vraag van de hogepriester: Zeg ons of u de Messias bent, de Zoon van God? Daar zegt Jezus ‘ja’ op.

Met zijn zwijgen toont Jezus zich uit naam van God solidair met ieder slachtoffer van de leugen. Iedere vals aangeklaagde omdat zijn geloof en overtuiging de machthebbers niet welgevallig is. Ieder die onderwerp is van roddel en laster. Die van alles in de schoenen wordt geschoven. Hij draagt hun leed en verdriet mee. Ten volle. Hij laat ze tot in eeuwigheid niet in de steek. Dat kan een troost voor ons zijn.

Maar het gaat nog verder. Zijn zwijgen bewijst dat geen enkele beschuldiging aan Hem is besteed. Hij is vrij van elk kwaad. ‘Wie van u kan mij van zonde beschuldigen?’ (Joh.8:46) Hij is de enige volmaakte mens. Voor ons in de plaats ten overstaan van God de Vader. En tegelijk laat Hij de veroordeling: ‘Hij is de dood schuldig’, zwijgend over zich heen gaan. Als instemming. Ook voor ons in de plaats ten overstaan van God de Vader.

De Schriftgeleerden en priesters waren de officiële vertegenwoordigers van God onder de mensen. In de praktijk waren ze het allesbehalve, vooral in deze geschiedenis. En toch bleven ze het tegen wil en dank. Het gaat hier om het mysterieuze geding tussen de Vader en de Zoon, waarmee wij zondaren terecht in het oordeel staan en tegelijk vrijspraak en genade ontvangen.

Spreken is zilver, zwijgen is goud. Dit zwijgen van Jezus is helemaal goud waard. Het verzoent ons met God en is ons eeuwig behoud.