Lukas 15 : 17

Wil je eerst het gedeelte uit de bijbel lezen?   Druk dan hierop

Schilderij "De terugkeer van de verloren zoon" door Rembrandt Harmenszoon Van Rijn (1668)

Tot zichzelf komen

Toen kwam hij tot zichzelf...

Goed beschouwd is dit een vreemde uitdrukking. Zelf kom je tot je zelf. We kunnen als het ware twee zielen hebben, die van elkaar afgaan of weer naar elkaar toekomen. We kunnen een gespleten mens zijn en een mens uit één stuk.

't Is als met een niet goed afgestelde kijker. Je ziet twee dezelfde figuurtjes, maar draai je de knoppen bij, dan zie je er één. Vaak zijn we zulke verscheurde en dubbelhartige personen. Omdat we niet 'aan ons zelf toekomen'. Omdat we niet 'ons zelf zijn'.

We leven niet, maar worden geleefd. We denken niet wezenlijk na over alles, maar er wordt voor ons gedacht. We zijn geen bewust handelend subject, maar hebben ons meer tot lijdend voorwerp laten maken. We worden uiteengescheurd door het vele, dat dagelijks op ons afkomt.

En wat is dat vele? Het heeft vaak niets om het lijf. Het vervliegt met de tijd en is niet van blijvende waarde. Soms is het ronduit gevaarlijk en zondig. Want van wie wordt geschreven, dat hij tot zichzelf kwam? Van de verloren zoon.

Op een gegeven moment vond hij het tijd om aan zichzelf toe te komen. Om voortaan echt zichzelf te zijn. Hij had lang genoeg het vaderlijk gezag gevoeld. Hij vroeg en kreeg de erfenis van zijn vader, reisde naar een ver land en leefde zich uit in overdaad.

Maar je komt zo aan van alles en nog wat toe, vooral aan wat voos en boos is, doch niet aan jezelf. Je hebt je zelf verloren. Verloren aan het kwaad. Je bent jezelf niet. Je bent van een ander. Van de boze.

We leven in het ik-tijdperk. Het is de geest van de tijd, dat we voor ons zelf opkomen, dat we aan ons zelf toekomen, dat we vooral ons zelf zijn. Maar we zijn er in wezen erg ongelukkig onder. Het geeft ons leven geen zin en waarde. We lopen er in vast.

Net als de verloren zoon. Hij kwam uiteindelijk berooid van geld, van vrienden en van een goede naam in het varkenskot terecht. Pas toen kwam hij tot zichzelf. Zijn ellende en eenzaamheid dwongen hem om naar zichzelf te kijken. Om eerlijk de balans van zijn leven op te maken. Wat heb ik gedaan? Waarvoor heb ik het gedaan? Wat heb ik mezelf aangedaan?

Bent u al eens echt tot uzelf gekomen? Het is nuttig en nodig om uit de roes van het leven te ontwaken en zowel de realiteit van ons bestaan als de toestand van onze ziel onder ogen te zien.

En als we zo tot ons zelf gekomen zijn, hebben we dan eigenlijk niet net zo'n armzalige kijk op ons bestaan als de verloren zoon? Hij moest bij zichzelf erkennen, dat de dagloners van zijn vader er veel beter aan toe waren dan hij. Ach, als we ons zelf tegenkomen, blijft er niet veel van ons over.

Dus alle reden om niet bij ons zelf stil te blijven staan. Dat deed deze zoon ook niet. "Ik zal opstaan en tot mijn vader gaan." Ik hoop, dat we tot ons zelf komen om daarna tot onze hemelse Vader te komen. Vragend om vergeving. Vragend om zijn liefde en zorg. Vragend of Hij je leven nog in zijn dienst en voor zijn bedoelingen gebruiken wil. Zo worden verloren zonen en dochters geredde zonen en dochters. Zo kom je toe, waaraan je ook echt moet toekomen, omdat het zo van waarde is, van eeuwigheidswaarde: je eigen ziel. Wie zichzelf aan deze God prijsgeeft, heeft zichzelf voor goed gevonden. Die leeft echt. En deze God zal ons met open armen ontvangen. Wie tot Hem komt, komt Hij al van ver tegemoet. Hij is met ontferming over ons bewogen. Hij neemt ons weer tot zijn kinderen aan. Want zijn eigen Zoon is voor ons in de plaats een verloren zoon geworden. Zo hoop ik, dat we, tot ons zelf gekomen, zullen zeggen: ik zal opstaan en naar mijn Vader gaan. Dan vindt God jou en jij vindt God. En je vindt jezelf weer.