Bijbel in 2021 voor het eerst vertaald in 48 talen

11 miljoen mensen kunnen sinds 2021 voor het eerst de Bijbel in hun eigen taal lezen. Zij spreken een van de 48 talen waarin de Bijbel of een deel ervan vertaald is. Dat meldt een vandaag verschenen rapport van United Bible Societies (UBS), het samenwerkingsverband van de circa 150 Bijbelgenootschappen.

‘Nederlanders en Vlamingen hebben rondom de presentatie van de NBV21 zelf kunnen ervaren dat de komst van een Bijbelvertaling groot nieuws is', zegt directeur Rieuwerd Buitenwerf van het Nederlands-Vlaams Bijbelgenootschap. 'Mensen reageren verrast en blij op nieuwe inzichten in de Bijbeltekst dankzij zo'n vertaling. Die ervaring delen we met miljoenen mensen wereldwijd die in 2021 de Bijbel voor het eerst konden horen of lezen in hun eigen taal of een nieuwe vertaling ontvingen.'

Nieuwe vertalingen
In drie van de bovengenoemde 48 talen is voor het eerst de complete Bijbel beschikbaar: in het Khualsim (een taal in Myanmar), het Asturisch (in Spanje) en het Santali (in Bangladesh). In acht andere talen kwam voor het eerst het Nieuwe Testament gereed: vijf Afrikaanse en drie Aziatische talen, waaronder de Songo-taal in Angola (een project met steun van het NBG). Daarnaast kwamen in 37 andere talen voor het eerst gedeelten van de Bijbel beschikbaar, waarvan drie met NBG-steun.

In totaal rondde de UBS in het afgelopen jaar 43 vertaalprojecten af: nieuwe én vervangende vertalingen – zoals de NBV21 – in talen gesproken door 783 miljoen mensen. De hele Bijbel is nu beschikbaar in 719 talen, voor 5,8 miljard mensen. Het Nieuwe Testament is in 1.593 talen beschikbaar, en Bijbelgedeelten in 1.212 talen. In ruim 3.800 van de circa 7.400 talen in de wereld is nog geen Bijbelgedeelte vertaald.

Vertaalsteun NBG
Van de circa 312 lopende UBS-vertaalprojecten steunde het NBG er in het afgelopen jaar 38. Het ging onder meer om projecten op de Filippijnen en Aruba, in Laos, Gabon, Ghana, Guatemala, Indonesië, Guatemala en Mexico. Wat zo'n project betekent, lichtte predikant Manuel Carac uit Mexico als volgt toe: 'Als ik de Bijbel bestudeer voor mijn preken is dat ingewikkeld. Veel woorden uit mijn Spaanse Bijbel begrijp ik niet goed. Ik heb God om hulp gevraagd om zijn Woord te begrijpen. Dat gebed is verhoord: er wordt gewerkt aan een Bijbelvertaling in mijn taal!'

NBG stelt Bijbels beschikbaar voor Oekraïners

Het Nederlands-Vlaams Bijbelgenootschap (NBG) heeft de Oekraïense Bijbel digitaal beschikbaar gemaakt via debijbel.nl. Ook voorziet het NBG samen met andere organisaties in de behoefte aan Bijbels onder Oekraïense vluchtelingen in Nederland en België. Via de UBS – het samenwerkingsverband van de Bijbelgenootschappen – steunt het NBG Bijbelverspreiding onder vluchtelingen in Polen, Roemenië, Moldavië en Hongarije.

Het NBG stelt het Nieuwe Testament, het Johannesevangelie, leesplannen en kinderbijbelverhalen in het Oekraïens en Russisch beschikbaar. Voor kinderen worden ook enkele programma’s uit de kindernevendienstmethode Bijbel Basics in het Oekraïens vertaald. Zo hebben kerken iets in handen als vluchtelingen kerkdiensten bezoeken. De eerste twee vertaalde Bijbel Basics-programma’s zijn te downloaden via debijbel.nl/bijbelbasics.

Op Bijbelplatform debijbel.nl en in de app Mijn Bijbel is de Bijbel in het Oekraïens beschikbaar zodat Bijbelteksten gemakkelijk te gebruiken zijn, tijdens kerkdiensten of in persoonlijk contact met Oekraïners.

De verspreiding van de Bijbels en kinderbijbelverhalen gebeurt deels in samenwerking met stichting Gave en stichting Geloofsinburgering, deels via lokale kerken. Dit materiaal is gratis te bestellen in de NBG-webshop; verzendkosten worden wel berekend.

Nood
De miljoenen vluchtelingen stellen de Bijbelgenootschappen in Polen, Moldavië, Hongarije en Roemenië voor een enorme uitdaging. Er is grote behoefte aan Bijbels in het Oekraïens en Russisch, maar deze Bijbelgenootschappen hebben daarvoor te weinig middelen. Daarom laat de UBS extra Bijbels drukken en verspreiden via deze Bijbelgenootschappen. Zo kan iedere vluchteling die behoefte heeft aan een Bijbel een exemplaar krijgen.

Oekraïens Bijbelgenootschap
Het Oekraïens Bijbelgenootschap (OBG) doet wat in zijn vermogen ligt om landgenoten in nood te helpen. ‘De vraag naar Bijbels is enorm. Miljoenen landgenoten zijn op de vlucht en verkeren in wanhoop. We hebben dringend Bijbels nodig’, laat een woordvoerder van het OBG weten. Al vanaf het begin van de oorlogsdreiging deelde het OBG Bijbels, Bijbelgedeelten en kinderbijbels uit in onder meer kindertehuizen en aan militairen.

Bezoek aan Boetsja en Borodianka
Vorige week bezocht een team van het OBG de bevrijde, verwoeste steden rondom Kiev, waaronder Boetsja, Hostomel, Irpin en Borodianka. 'Het was hartverscheurend', aldus het OBG. Mensen zitten zonder gas, water en stroom en zijn dankbaar voor elke humanitaire hulp die ze krijgen. Als we vertellen dat we van een kerk zijn, vragen veel mensen uit zichzelf om een Bijbel! Ondanks het feit dat velen van hen nooit een Bijbel hadden, weten ze toch dat dit boek kan helpen.'

Perspectief
Het Oekraïens Bijbelgenootschap is een verbindende schakel tussen de verschillende kerken, vrijwilligersgroepen en hulporganisaties. In het begin van de oorlog telde één ding, aldus het OBG: ‘Je zorgt voor je gezin en probeert dat in veiligheid te brengen. Daarna kwam iedereen in actie. Ik bewonder de moed van mijn collega’s die in het oosten en zuiden van Oekraïne werken.’ De behoefte aan opvang en troost, maar ook aan hoop en perspectief uit de Bijbel is enorm. Dat zal zo blijven ook nadat de oorlog voorbij is. Want: 'Dan moeten mensen verwerken wat er allemaal gebeurd is.’

Leesplan voor Pinksteren over de Geest

Wie tussen Pasen en Pinksteren wil stilstaan bij het werk van de heilige Geest, kan het boekje ‘Groeien in de vrucht die Gods Geest geeft’ aanvragen. Het bevat een Bijbelleesplan en is vanaf 20 april te bestellen bij het Nederlands-Vlaams Bijbelgenootschap (NBG).

‘Gods Geest brengt mensen in beweging', zegt Anne-Mareike Schol-Wetter, Hoofd Bijbelgebruik bij het NBG. ‘Met dit leesplan leef je toe naar Pinksteren. Wil jij je laten vormen door de Geest en ontdekken hoe je vrucht kunt dragen? Je krijgt eerlijke vragen en praktische tips om te groeien in geloof en liefde. Laat je inspireren!’

Echte en onechte liefde
Het boekje bespreekt de negen eigenschappen (samen 'vrucht' genoemd) van het werk van de heilige Geest die in Galaten 5:22 worden genoemd. Elke eigenschap wordt toegelicht. Ook krijg je een bezinningsvraag mee, zoals: God kijkt met vreugde naar je, wat roept dat bij je op? In welke situatie zou jij vredestichter kunnen zijn? Bij wie word je ongeduldig, en wat is de vrucht van je ongeduld?

Over liefde – het eerste kenmerk volgens Galaten 5:22 – staat in het boekje een column van relatiecoach Cocky Drost. Zij ziet mensen worstelen met voorwaardelijke liefde: ‘Als ze maar de keuzes maken die hun ouders behagen. Als ze maar mooi, spannend, sprankelend, slim of wat dan ook genoeg zijn – ja, dan verdienen zij liefde’, aldus Cocky Drost. ‘Maar dat is liefde die juist géén liefde is.’

Bestellen
Het Bijbelleesplan ‘Groeien in de vrucht die Gods Geest geeft’ verschijnt half mei bij het NBG. Het is gratis aan te vragen via bijbelgenootschap.nl/vruchtvandegeest en wordt na verschijning toegezonden, zolang de voorraad strekt.

Bevrijding in tijden van oorlog

Door Mirjam van der Vorm-Croughs

Veertigdagentijd 2022. Een periode die voor altijd in het geheugen gegrift zal blijven staan in beelden van platgebombardeerde straten in Charkov, Oekraïners schuilend in metrostations, een jongetje dat op de straat ligt, half bedekt met een stuk plastic. Moeders die met hun kinderen op de vlucht zijn en hun mannen misschien wel voor altijd achterlaten. Een oude Russische dame op het jeugdjournaal die wordt opgepakt omdat ze demonstreert tegen de oorlog. Het is een situatie die velen van ons met een deprimerend gevoel van machteloosheid achterlaat. Omdat er vlak voor onze ogen een ongekend groot onrecht plaatsvindt, terwijl we alleen maar hulpeloos toe kunnen kijken. Erop kunnen wachten hoe dit afloopt. Terwijl je al weet dat een goede afloop niet bestaat.

Het thema van het veertigdagenproject van het NBG is dit jaar ‘Pasen, een feest van bevrijding’. Toen ik een maand geleden bezig was met het voorbereiden van een webinar rondom dit thema, had ik er geen enkel benul van dat begrippen als ‘bevrijding’ en ‘vrijheid’ enkele weken later een zo heel andere, zoveel zwaardere lading zouden hebben gekregen. Een bijna cynische lading. Op de eerste zondag stond Exodus 12 op het leesrooster. De Israëlieten, die door de Egyptenaren als slaven zijn uitgebuit en onderdrukt, worden door God uit Egypte bevrijd. Ze gaan op weg naar het beloofde land, hun vrijheid tegemoet. Maar waar moet voor de Oekraïners de bevrijding vandaan komen? En voor de Russen die onder dit regime lijden? Wie helpt hen? Wie stopt het onrecht dat hún wordt aangedaan?

Toen de Israëlieten eenmaal in het beloofde land woonden, werd hun land verschillende keren door gewelddadige, machtsbeluste volken onder de voet gelopen. Dat gebeurde ook in de tijd van de profeet Habakuk. De Babyloniërs vielen Israël binnen en richtten er grote verwoestingen aan. Habakuk richt een vertwijfeld gebed tot God:

Hoe lang nog, HEER, moet ik om hulp roepen
en luistert U niet,
moet ik ‘Geweld!’ schreeuwen
en brengt U geen redding?
Waarom toont U mij dit onheil
en ziet U deze ellende aan?
Ik zie slechts verwoesting en geweld,
opkomende twist en groeiende tweedracht.
De wet wordt ondermijnd,
het recht krijgt niet langer zijn loop,
de wettelozen verdringen de rechtvaardigen,
het recht wordt verdraaid.
Habakuk 1:2-4

De vragen en twijfels van Habakuk zijn zo herkenbaar. Waar is God in situaties van onrecht? Als God bestaat, waarom grijpt Hij dan niet in? Het zijn eeuwenoude vraagstukken waar tot nu toe nog geen enkele theoloog of filosoof een bevredigend antwoord op heeft kunnen geven. Toch kan het troost bieden dat in de Bijbel, daar waar mensen lijden, dit lijden door God wordt gezien, ook al lijkt Hij zo ver weg.

God ziet hoe ellendig de mensen eraan toe zijn en Hij hoort hun hulpgeroep (Exodus 3:7,9; Deuteronomium 26:7; Klaagliederen 3:56-59, etc.). Zo gold het voor de Israëlieten toen ze in Egypte werden onderdrukt en later toen ze door de Babyloniërs werden overheerst; en ik bid en geloof dat dat nu, in onze door onrecht en geweld getekende wereld, nog steeds zo geldt: dat God zich het onrecht aantrekt, dat het bloed van onschuldige mensen vanuit de aarde naar Hem roept (Genesis 4:10). Dat Hij naar de mensen omziet. En dat Hij hun uiteindelijk redding zal brengen.

In deze veertigdagentijd staan we, net zoals ieder jaar, stil bij het lijden. Het lijden in de wereld. Het lijden van de Oekraïners. Het lijden van Jezus die aan het kruis stierf en daarmee ons lijden op zich nam. Over iets minder dan veertig dagen is het Pasen, het feest van bevrijding. Voor Joodse gelovigen het feest waarop ze herdenken dat Israël door God uit Egypte werd bevrijd. Voor christenen het feest waarop we de bevrijding door Christus vieren. Door zijn sterven en opstanding heeft Jezus ons bevrijd uit de macht van de duisternis, de zonde en de dood. Nú is die bevrijding nog lang niet altijd zichtbaar. Verre van zelfs. Maar eenmaal zullen alle ketens worden losgemaakt. Dan zal er een einde komen aan oorlog, onderdrukking, geweld en machtsmisbruik. God belooft ons in de Bijbel een nieuwe wereld waarin het recht zal regeren en er vrede zal heersen. En ook al is de schijn soms tegen, we hoeven niet alleen maar lijdzaam af te wachten tot dat grote moment aanbreekt. We kunnen Gods koninkrijk zelf een stukje dichterbij brengen door te leven zoals Jezus dat van ons gevraagd heeft. In afhankelijkheid van God en in dienstbaarheid aan de naaste. Op die manier zetten we, al twijfelend, biddend en elkaar helpend waar we kunnen, iedere dag een kleine stap in de richting van onze uiteindelijke bestemming: Gods koninkrijk, waar vrede, vrijheid en gerechtigheid zullen heersen.

Vluchtelingen in de Bijbel: Adam en Eva

Door Anne-Mareike Schol-Wetter

Wist je dat er heel veel verhalen in de Bijbel staan over vreemdelingen en vluchtelingen? In deze serie belichten we er een aantal. Waarom gaan de hoofdpersonen op pad? Wat treffen ze aan in hun nieuwe thuisland? Raken ze God onderweg kwijt, of komt hij juist in het onbekende heel dichtbij? En wat voor spiegel houden ze ons voor, in hun angst en wantrouwen tegenover het onbekende, maar ook in hun moed en hun vaardigheid datgene vast te houden waar het werkelijk om gaat?

In deze eerste blog het verhaal van Adam en Eva, of, zoals de tekst zegt, ‘de man en zijn vrouw’. Het begint eigenlijk te mooi om waar te zijn. De man en zijn vrouw wonen in een tuin die God zelf heeft aangelegd, met aanlokkelijke bomen en een rivier om alles te bevloeien (Genesis 2:9-10). Voor de eerste lezers van Genesis staat dit haaks op hun dagelijkse ervaring: de strijd om voldoende water en de eeuwige onzekerheid of hun velden morgen, volgende maand, volgend jaar weer voldoende zouden opleveren.

Om de verbazing compleet te maken, zijn de man en zijn vrouw naakt – en ze schamen zich niet. In de Oud-oosterse cultuur, waarin overwonnen vijanden werden uitgekleed om hun schande zichtbaar te maken, is dit een opvallende tegenstelling. In Eden was alles anders!

Maar dan gaat het mis. Een slang, een verboden vrucht en wat gestamelde excuses verder zien we de man en zijn vrouw buiten de tuin terug. Aangekleed. Zwoegend voor hun dagelijkse bestaan. Verdreven uit de tuin die ze hadden mogen bewonen. Vervreemd van de God die hen daar had geplaatst. Langzaam maar zeker beginnen hun ervaringen te lijken op die van de meeste mensen in de tijd van de Bijbel. Ze zijn niet langer ‘de mens en zijn vrouw’, maar Adam en Eva, een hardwerkend echtpaar met de nodige opvoedproblemen. Heel gewoon. Toch?

Maar – en daar gaat het om – hun ervaringen buiten de tuin zijn het tegenovergestelde van ‘gewoon’! Honger, schaamte, geweld en dood horen volgens Genesis 2 en 3 niet bij de tuin waarin God de mensen geplaatst had. Ze horen bij de ballingschap die begon toen het eerste mensenpaar uit de tuin werd verdreven, en die duurt tot op vandaag.

Het verhaal van Adam en Eva kan helpen om het geloof in een goede God te rijmen met het dagelijkse, vaak harde bestaan. Maar het zadelt de lezer ook op met een eeuwig gevoel van heimwee. Een gevoel van heimwee dat verbinding geeft met de vluchtelingen van nu. Want wie Genesis 3 en 4 gelezen heeft, voelt aan dat ontheemd zijn niet is beperkt tot inwoners van AZC’s. Het is de basis van mens-zijn buiten de tuin.