Het is volbracht.

Dat kunnen wíj echt niet altijd zeggen. Want er is veel, dat wij níet volbrengen.

Dat begint al als we jong zijn. We weten ‘t misschien nog van ons zelf, van onze kinderen, we horen ‘t van onze kleinkinderen. We zetten ons aan 't huiswerk, maar 't duurt ons te lang, we doen niet alle vakken even goed, met 't risico van een slecht cijfer als we overhoord worden. We volbrengen 't dus niet.

We beginnen aan een sport, maar al gauw vinden we 't niet zo leuk meer, we stoppen ermee. Onze ouders vinden dát niet zo leuk. Hebben we dáárvoor een jaar contributie betaald? We volbrengen 't niet.

We schrijven enthousiast in voor een avondcursus, maar 't kost ons tóch teveel vrije tijd en we maken 't niet af. We volbrengen 't niet.

We trouwen met veel idealen, maar ons huwelijk loopt stuk. Misschien is ‘t met een van onze kinderen gebeurd. We volbrengen 't niet.

We bouwen een carrière op, maar halverwege hebben we d'r geen zin meer in, willen we wat anders en haken we af. We volbrengen 't niet.

Je neemt je 's morgens van álles voor: vandaag ga ik dit en dat allemaal doen, maar 's avonds blijk je lang niet overal aan toegekomen te zijn. Je volbrengt 't niet.

En ook als we iets afgemaakt hébben, is 't resultaat niet altijd om over naar huis te schrijven. 't Is kláár, maar daar is álles mee gezegd. 't Is niet tot een goed en vlekkeloos einde gebracht. 't Is niet ten vólle volbracht.

Komen we op geestelijk en zedelijk gebied, ach dan volbrengen we óók zo weinig. Denk eens aan 't gehoorzamen van Gods geboden, in daad, woord en gedachten. Aan reinheid en oprechtheid. Aan de hulp en zorg voor elkaar. Ja, aan de liefde tot God en de medemens. We brengen er soms níets van terecht.

Kortom, al wat wij op aarde doen, is stùkwerk, ónvolmaakt. 't Wordt niet volbracht. 't Komt niet voor Gods aangezicht tot 't ware éinddoel, de ware bestémming.

Dat wordt soms ingrijpend beleefd, als een mens op zijn sterfbed ligt. We hopen dat ‘t nog lange tijd duurt maar de meesten van ons hebben toch een hoge leeftijd, zodat ‘t levenseinde nadert. ‘t Kan trouwens ook op middelbare en jonge leeftijd gebeuren, dat we op ons sterfbed komen te liggen. Dan wordt de balans, de rekening opgemaakt. In 't besef, dat je met héél je leven voor de volmaakte, heilige God verschijnt. In 't ene leven is meer volbracht dan in 't andere. De een heeft veel levenstijd verknoeid, de ander kijkt met voldoening en dankbaarheid terug op 't levenswerk, dat verricht mocht worden. Maar als wij ‘t hoofd buigen en de geest geven, dan is er toch veel niet voleindigd. Gelet op Gods bedoelingen: niet volbracht.

Maar bij Jézus is 't anders. Hij kan met recht zeggen: het is volbracht. Johannes legt daar nadruk op door drie keer dat woord te gebruiken, al wordt 't één keer anders vertaald. Hierna zei Jezus, daar Hij wist, dat alles reeds volbràcht was, opdat de Schrift volbràcht zou worden: mij dorst. Toen Jezus dan de zure wijn genomen had, zei Hij: het is volbràcht.

Dat betekent natuurlijk véél meer dan: 't is afgelopen. In 't Griekse woord zit zowel de betekenis van eínde als dóel. 't Einddoel is bereikt. 't Slot is gelijk vervulling. 't Is af. In dubbele zin. 't Is kláár en 't is óók perféct.

Nu is dat volgens onze begrippen bij hem de dwáásheid gekróónd. Als je nu als succesvol zakenman een bloeiend wéreldconcern had opgebouwd, als je als geleerde belangrijke díngen had ontdekt en daarmee de samenleving tot groot nùt was geweest, als je als denker en schrijver de mensheid diepere ínzichten had verschaft, ja, dán kan je 't hoofd neerleggen met ‘t idee, dat je leven zin en waarde heeft gehad. Dat d'r iets volbrácht is. Maar als je amper dertig jaar bent, je nog niet veel anders gedaan hebt dan als lekenprediker met wisselend succes door ‘t land gezworven, je door de hogere geestelijkheid wordt gewantrouwd, je wordt gevangen genomen, gegeseld en bespot, de doodstraf over je wordt uitgesproken, je vol smaad en schande aan een kruis de laatste adem uitblaast, dan kan toch niet je laatste woord zijn: 't is volbracht?

En tóch was 't bij Jezus wèl zo. En Hij zegt niet, dat Hij in ieder geval nog íets volbracht heeft, zoals iemand, die gefaald heeft toch nog een páár puntjes in zijn voordeel weet op te noemen, nee, Hij zegt: 't is volbracht. In 't Grieks is 't één woord: volbracht. Hij neemt de zure wijn om ‘t met een laatste krachtsinspanning uit zijn verdroogde lippen te persen: vólbrácht. Alles volbracht. Heel zijn leven is tot vervulling gekomen.

Toch indrukwekkend, vindt u niet? Wát is dan volbracht? Daar zeggen wij mensen áltijd te weinig van. Dat kunnen wij lang níet voldoende peilen. We kunnen er alleen maar stamelend een páár dingen van zeggen.

Ten éérste is een volmaakt en zondeloos leven tot zijn einddoel gekomen. Een leven volgens Gods bedoeling. Jezus is er altijd op uit geweest om zó'n leven te volbrengen. Hij zei tot zijn discipelen: Mijn spijs is, dat Ik doe de wil van Hem, die Mij gezonden heeft en zijn werk volbreng. En Hij bad in ‘t hogepriesterlijk gebed: Ik heb volbracht het werk, dat Gij Mij gegeven hebt om te doen. In zijn leven is de gehoorzaamheid aan Gods gebóden volbracht, is de líefde volbracht, ‘t récht volbracht, de bármhartigheid volbracht, is ál ‘t goede volbracht, waarin wíj zo te kort schieten. 't Is ‘t énige leven, dat God met welgevallen kan aanzien en terecht kan verheerlijken, omdat God erin aan zijn eer is gekomen en erin gedaan is wat God voor ogen had, toen Hij de mens schiep. Kortom, 't ware mens-zijn is volbracht. Voor óns in de plaats, die dat op geen stukken na volbrengen.

Ten twééde is de zwáárste klus, óóit verricht, tot zijn einddoel gekomen. Namelijk ‘t dragen van Gods straf over de zonden van de wereld. ‘t Dragen van Gods rechtvaardige toorn over al wat wij mensen níet volbrengen. De lijdensbeker is tot de laatste druppel uitgedronken. De schuld der mensheid is tot de laatste cent betaald. Voor óns. Om verzoening en vrede tussen God en ons tot stand te brengen.

Ten dérde overwon Jezus zo niet alleen de duistere macht van de zonde, maar ook de andere machten, die zich tussen God en ons hebben ingeschoven. Die van de duivel. Tot het laatst toe heeft hij Jezus met zijn aanvechtingen belaagd. Denk maar aan de uitdagende roep onder en naast deze: als u nu Gods Zoon bent, verlos u zelf en kom af van het kruis. Maar Hij heeft niet één keer aan de influisteringen van de boze toegegeven. En zo heeft Hij diens macht gebroken. Ook de macht van de dood werd zo overwonnen. Hij gaf zich er vrijwillig aan over om aan de dood zijn prikkel, zijn doem, ‘t karakter van oordeel en verschrikking te ontnemen.

Ten vierde is zo ook álles volbracht, wat in 't oude verbond voorspeld was. Gods beloften worden heerlijk vervuld. De schaduwen worden werkelijkheid. Al de lijnen van ‘t oude testament komen hier uit. Ook de Schríft wordt zo volbracht. De wetten over de offerdienst. De profetieën over de man van smarten, de lijdende knecht des Heren. De liederen van de rechtvaardigen, die klagen, dat ze door God en mensen verlaten worden en toch vol liefde aan God en mensen vasthouden.

En zo is 't ook voor ù en voor míj volbracht.

Misschien zegt u 't: ik volbreng niet zo véél. Wat is mijn leven toch vèr verwijderd van Gods bedoelingen! Wat kom ik toch véél tekort! Veel liefde, reinheid, barmhartigheid, rechtvaardigheid. Wel, dan is er troost voor uw geschonden ziel in dit ene en alles zeggende woord: het is volbracht.

Misschien zegt u 't: hoe kan ik zelf ooit góed maken, wat ik verkéérd heb gedaan? Tegenover de naaste en vooral tegenover Gód? 't Is nog niet met de hóógste boete te betalen! Wel, dan is er troost voor uw belast geweten in dit ene woord: het is volbracht. Misschien zegt u 't: wat is de boze mij toch steeds weer te máchtig en te slím af? Wat kom ik telkens weer in zijn strikken terecht? Wel, dan is er troost voor uw klagend gemoed in dit ene woord: het is volbracht. Misschien zegt u 't: 'k heb zo'n angst voor die grote en laatste vijand, die de dood is. 'k Heb ook angst om dan Gód te ontmoeten met een zondig, een niet vervuld leven. Wel, dan is er troost voor uw bange hart in dit ene woord: het is volbracht. Misschien ziet u alles om u heen vastlopen, de ontwikkelingen in de wereld, ik denk aan Irak, en in ons eigen land, al zo lang zonder regering. U vraagt zich af: hoe moet dat verder? Hoe kan er ooit nog iets van terecht komen? Wel, dan is er troost voor uw bezorgde ziel in dit ene woord: het is volbracht.

Heerlijk om te mogen weten, dat ‘t allemaal volbracht is. Om te midden van onze ónrust te rùsten op ‘t volbrachte werk van Christus. Om te midden van onze léégte vól te raken van ‘t volbrachte werk van Christus. Om te midden van onze smárt en dróefheid tróóst te vinden in ‘t volbrachte werk van Christus. Om voor al onze zónden vergéving te vinden in ‘t volbrachte werk van Christus. Om ervan verzekerd te worden, dat er gelukkig niets meer van ons hoeft te komen, dat we van pùre genade mogen leven.
Komt, knielen wij voor Jezus samen
met vrolijk uitzicht op ons lot!
Het is volbracht, volbracht, ja, amen,
het is voor ons volbracht bij God.