Johannes 13 : 1

Schilderij "De voetwassing" door Harry Sterk

De voetwassing

Liefde tot het einde

.. zo heeft Hij hen liefgehad tot het einde..

De discipelen zien er verschrikt en verlegen uit. De Here Jezus had hen wel vaker verbaasd doen staan door zijn gedrag, maar dit spant de kroon. Hij had bijna al zijn kleding uitgetrokken, zich met een eenvoudige linnen doek omgord, water in een bekken gegoten en nu begint Hij in geknielde houding hun voeten te wassen en af te drogen. Een vreemde handelwijze, waarbij ze zich geen houding weten te geven. En toch is het niet zo vreemd als het lijkt. Het tekent de Here Jezus ten voeten uit. Het is een symbolisch gebaar, dat heel zijn leven en sterven illustreert. En dat leven en sterven is niet beter te omschrijven dan met de woorden van Johannes aan het begin van de geschiedenis van de voetwassing: zo heeft Hij de Zijnen liefgehad tot het einde. En die liefde is als een diamant, die allerlei facetten heeft, maar steeds even prachtig schittert. Het is in de eerste plaats een dienende liefde. Het is immers het werk van de allerlaagste slaaf om de voeten van de gasten te wassen. Zo is Jezus aan de mensen gelijk geworden en heeft Hij bovendien de gestalte van een dienstknecht aangenomen. Hij is arm en nederig geworden. Om ons, die door de zonde diep gezonken zijn, te kunnen redden. Om ons, die slaaf geworden zijn van de boze, te kunnen bevrijden. Wie door schuldbesef laag en min van zichzelf is gaan denken, mag weten, dat Jezus zich juist voor zulke mensen vernederd heeft. Hij is naar ons lage niveau neergedaald om ons weer met de hoge God te kunnen verzoenen. Het is ook een vrije liefde. Niemand dwingt Hem tot dit nederige werk. Hij doet het helemaal uit zichzelf. En zo zal het ook verder zijn op zijn lijdensweg. Hij schijnt een machteloze speelbal tussen de Farizeeërs, Pilatus en Herodes. Als een Lam naar de slachtbank, willoos en weerloos. Maar Hij heeft dat alles zelf zo gekozen en gewild. Om als Lam de zonden der wereld weg te kunnen dragen. Ook uw en mijn zonden. Wat had Hij veel voor ons over!

Het is verder een sterke liefde. Hij weet, dat de duivel het Judas Iskariot in het hart gegeven heeft om Hem te verraden. En toch wast Hij ook de voeten van deze discipel. Zijn liefde laat zich door geen enkele vorm van haat en verraad uit het veld slaan. Die liefde is er nog aan het kruis tegenover allen, die Hem dit vreselijk levenseinde hebben bezorgd: Vader, vergeef het hun, want ze weten niet wat ze doen. Zo is Hij ook voor ons gestorven, toen wij nog vijanden waren. Denkt u: mij kan Hij niet meer liefhebben, want ik heb Hem zoveel kwaad aangedaan door afvallig te worden en onverschillig te leven? Dan hebt u het mis. Zelfs u verstoot Hij niet, als u met berouw tot Hem vlucht.

Die liefde is ook beschamend. De discipelen moeten erdoor in schaamte en verlegenheid zijn gebracht, dat dit slavenwerk aan hen gedaan werd door Jezus. Zij is daarbij ontmaskerend, want Petrus verraadt zijn hoogmoed. Hij wil niet, dat Jezus hem de voeten wast. Maar 't is nodig! "Anders hebt gij geen deel aan Mij." Later komt de nog grotere schande van de kruisdood, die voor ons nodig was. Breekt dat onze trots? Maakt ons dat heel klein en verlegen?

Heerlijk, dat het ook een reinigende liefde is. De voetwassing is teken van de reiniging van de zonden. Jezus zegt dat zelf: gij zijt rein. Zijn liefde, die nog wel verder ging dan hier, tot aan het einde van het kruis, is er een tot een volkomen verzoening van al onze zonden. Dat vraagt wel geloof en wederliefde. Voor Judas gold het niet. "Gij zijt rein, doch niet allen." Dat zij ons tot waarschuwing. Het is tenslotte een voorbeeldige liefde. Jezus wil, dat we Hem navolgen door elkaar lief te hebben en te dienen. Als Hij, de Heer en Meester, voeten wast, hoeveel te meer zijn wij schuldig het te doen. Wie zich door zo'n liefde van Jezus omringt en gered weet, kan het nooit te min vinden om de helpende hand naar de ander uit te steken. "Want Ik heb u een voorbeeld gegeven, opdat, gelijk Ik u gedaan heb, gij ook doet."